Stappenplan voor een Samenlevingscontract en twee testamenten

De meest gangbare manier is dat je de kosten verdeeld naar rato van jullie inkomen. Dus Jan verdient € 3.000 en Truus € 2.000, samen verdienen ze € 5.000. Dan worden de kosten van het huishouden betaald door Jan voor 3/5 en door Truus voor 2/5.
Je kan de kosten ook anders verdelen. Bijvoorbeeld 50/50 of in vaste bedragen. Daar is een groot risico aan verbonden. Als jullie niet daadwerkelijk elke maand de kosten afrekenen zoals afgesproken ontstaat een vordering van degene die teveel betaalt op degene die te weinig betaalt. Ga je dan uit elkaar dan kan het zomaar zijn dat de ene partner een vordering van meer dan 10.000 euro (of meer) op de ander heeft opgebouwd.
In de overeenkomst worden de volgende kosten in ieder geval tot de gezamenlijke kosten gerekend:

– de huurtermijnen van de samen bewoonde woning;
– de kosten van de dagelijkse boodschappen;
– de gebruikelijke verzekeringen;
– de kosten van gezamenlijke vakanties;
– de medische verzorging.

Wil je de kosten van de huishouding anders delen dan naar evenredigheid? Dan kan het gelet op de risico’s niet tegen ons goedkope tarief. Je moet dan een offerte aanvragen.

Voor alle duidelijkheid, strikt persoonlijke spullen blijven altijd jouw eigendom.
Spaarrekening. Het kan zijn dat ieder van jullie nu een eigen spaarrekening heeft opgebouwd. Misschien wil je dat geld niet delen, maar voor jezelf houden. Dat kan. Houd er dan wel rekening mee dat bij overlijden dat geld naar de erfgenamen van degene gaat die het apart heeft gehouden. Het is bij ons maar 1 keuze, dus of alle bank en spaarrekening op eigen naam blijven apart, of ze worden gedeeld.
Auto. Veel mensen kiezen ervoor om hun auto niet te delen. Dat geldt dan voor het bezit, maar automatisch ook voor alle kosten. Dus inclusief onderhoud en brandstof blijft de auto bij één partner.
Erfenis. Je kunt ervoor kiezen om ontvangen erfenissen niet te delen. Dat geldt dan ook voor nog te ontvangen erfenissen. Buiten dat jullie dat kunnen beslissen kunnen ook de erflaters dat in hun testament hebben opgenomen. Een dergelijke uitsluiting noemen we uitsluiting van de koude kant.
Andere zaken. Je moet dan een lijst maken met spullen die nu van één van jullie zijn en die je straks niet wilt delen. Zet de waarde erbij voor de zekerheid. Die lijst komt straks als een bijlage bij het contract. Je moet de lijst dus opsturen aan de notaris voordat jullie de bespreking hebben.

Stel dat één van jullie al € 20.000 in een huis heeft geïnvesteerd. Vanaf nu delen jullie alles, maar die € 20.000 staat daar los van. Als jullie ooit uit elkaar gaan dan krijg jij die € 20.000 terug. In het contract is wel geregeld dat er geen rente over dat bedrag betaald gaat worden. Anders zou de vordering behoorlijk op gaan lopen.

Het kan zijn dat jullie tijdens de relatie zaken kopen die je apart wilt houden. Dat kan altijd. Je moet die spullen dan op een lijst zetten en beiden ondertekenen. Denk bijvoorbeeld aan bijzondere spullen, een verzameling of andere zaken.

Pensioen. Voor veel mensen is het pensioen de reden om over een samenlevingscontract te denken. Alleen met een notarieel samenlevingscontract kan je namelijk bij het pensioenfonds je partner aanmelden voor een partnerpensioen. Je kan dat pas doen als het contract ondertekend is. Vergeet het niet. Lees eventueel meer op de overheidssite Wijzeringeldzaken.nl
Levensverzekering. Je kan op elkaars leven een verzekering afsluit, bijvoorbeeld gekoppeld aan de hypotheek. Je moet er dan altijd voor zorgen dat de premie van de levensverzekering wordt betaald van een eigen rekening. Die maakt dus geen onderdeel uit van jullie gemeenschappelijke uitgaven of huishouding. Dat is erg belangrijk. Alleen in dat geval is namelijk de uitkering bij overlijden onbelast. Als je de premie samen hebt betaald zal de uitkering in jullie gemeenschappelijke huishouden vallen. Je betaalt dan over de helft van de uitkering erfbelasting.

Met de overeenkomst bepalen jullie dat je zal proberen om een huurcontract op twee namen te krijgen. Bij een nieuwe woning tekenen jullie beiden. Bij een bestaand huurcontract zal degene die de woning nu op naam heeft meewerken aan het omzetten van het huurcontract.

Wettelijk zijn mensen met een samenlevingscontract niet elkaars erfgenaam. Dat is dus anders dan bij mensen die getrouwd zijn of een geregistreerd partnerschap hebben. Wij kiezen in ons model testament ervoor dat je altijd in eerste instantie elkaars erfgenaam bent. Je hebt als samenwonenden bij een dergelijk testament recht op de vrijstelling van de erfbelasting voor een zelfde bedrag als gehuwden.

Reserve erfgenaam als jullie geen kinderen hebben
Als je geen kinderen hebt, dan kan je een reserve-erfgenaam aanwijzen. Als jullie beiden zijn overleden dan gaat de erfenis naar die persoon of organisatie. Je kan namelijk ook een Goed Doel aanwijzen als erfgenaam. Realiseer je wel dat de langstlevende het testament natuurlijk later nog kan aanpassen.

Kinderen ontvangen een legaat
Als jullie kinderen hebben, dan zijn die erfgenaam. In het testament bepaal je dat in plaats van recht op hun erfdeel, recht krijgen op een legaat. Dat legaat wordt pas uitgekeerd als de langstlevende komt te overlijden. Hiermee voorkom je dat er verdeling van de erfenis moet plaatsvinden bij het eerste overlijden. Ook voorkom je dat de kinderen rechten hebben ten opzichte van de langstlevende. Dit voorkomt heel veel mogelijke conflicten en kosten. De legaten zijn opeisbaar bij overlijden, maar ook bij opname in een zorginstelling. De langstlevende kan op vrijwillige basis de legaten eerder uitkeren.

Extra legaten in testament
Je kan het testament uitbreiden met legaten. Bijvoorbeeld omdat je bepaalde mensen of goede doelen, na je overlijden een bepaald bedrag wilt nalaten. Je maakt ze dan geen erfgenaam, maar geeft ze een legaat. Die legaten zijn pas opeisbaar na overlijden van de langstlevende. Let wel op, je maakt twee gelijke testamenten. Dus in allebei de testamenten komt een legaat. Dat wil zeggen dat als je een bedrag van bijvoorbeeld € 500 opneemt er in totaal € 1.000 naar die organisatie gaat.

Als je geen kinderen hebt en je gaat tegelijk, of vlak na elkaar dood dan gaat de erfenis naar de erfgenamen van degene die het laatst gaat. Dan voelt oneerlijk, alles gaat plotseling naar de ouders van de persoon die toevallig een dag langer leefde. Daarom bestaat er een rampenclausule. Ga je binnen dertig dagen na elkaar dood, dan beschouwen we de eerste erfenis als niet van toepassing. Zo ontvangen dus ieders ouders hun deel. Als je geen ouders hebt, dan zijn je erfgenamen andere familieleden.
Lees ook: Wat gebeurt er met de erfenis als je tegelijk dood gaat?

Je bent elkaars executeur. Dus je voert elkaars testament uit. Voor de langstlevende is er de mogelijkheid een extra executeur aan te wijzen. Ook hier de opmerking, deze kan later aangepast worden.

Als jullie kinderen hebben kun je bepalen wie de voogdij moet hebben zolang ze minderjarig zijn. Je kunt ook regelen dat de erfdelen van de kinderen, als die zijn uitgekeerd nog onder beheer staan. Iemand anders heeft dan de beslissingsmacht en je kan zelf kiezen tot welke leeftijd. Gebruikelijk is 21 jaar of 23 jaar.