De kerken zijn in Nederland vrijgesteld van de meeste belastingen. Ze betalen dus geen belasting niet over hun inkomsten en ook geen OZB. Dat geldt niet voor iedere kerk.
- Verschillende belastingen verschillende regels
- Inkomsten voor de kerk
- Aftrekbaarheid van giften van belasting
- Geen OZB kerk
- BTW
Verschillende belastingen verschillende regels
Hieronder behandelen we diverse vormen van belastingheffing. Wat opvalt is dat de fiscale status kan verschillen per soort belasting. Zo is een spiritueel centrum wel WOZ belasting verschuldigd, maar kan zij toch een ANBI status hebben. Zolang de doelstelling niet is het maken van winst.
Inkomsten voor de kerk
De meest gangbare kerken in Nederland betalen geen belasting over schenkingen of inkomsten uit erfenissen. Zij hebben de zogenaamde ANBI-status. Dat wil zeggen dat zij een Algemeen Nut nastreven.
Voor de centraal georganiseerde geloven is er een zogenaamde groepsbeschikking afgegeven. Dat wil zeggen dat in principe alle katholieke en christelijke kerken de ANBI status hebben. Maar ook zonder groepsbeschikking zijn er veel vrijstelling, want ook bijvoorbeeld Jehova’s, synagogen en moskeeën hebben deze status. Ook hebben veel ondersteunende instellingen en bijvoorbeeld bijbel en koranonderwijs een vrijstelling.
Alleen de scientologykerk heeft tot aan de Hoge Raad geprocedeerd omdat de Belastingdienst hen de ANBI status weigerde. De Hoge Raad oordeelde dat de Scientology gericht is op het maken van winst. Zij verkoopt tests en trainingen met het doel winst te maken.
Aftrekbaarheid van giften van belasting
Als een particulier of een ondernemer een gift aan een ANBI doet, is die in zijn geheel aftrekbaar. Je mag dan het hele bedrag van je inkomen aftrekken, of als ondernemer van je winst. Zo betaalt de overheid dus een deel van die gift. Stel je valt in het 52% tarief van de IB. Je schenkt € 2.000 aan de parochie of moskee. De overheid betaalt hiervan 52%, dus € 1.040 aan minder belastinginkomsten.
Geen OZB kerk
Kerken zijn vrijgesteld van het betalen van OZB (Onroerende Zaak Belasting) dit staat in Artikel 220d Gemeentewet. Hierin is een uitzondering opgenomen voor gebouwen in gebruik voor de eredienst. Maar dit is ruimer als je de definitie neemt van “houden van openbare bezinningssamenkomsten van levensbeschouwelijke aard”.
Hier zijn in de rechtspraak belangrijke detaillering op aangebracht. Openbaar wil zeggen dat er niet voor de bijeenkomst betaald mag worden. Het moet gaan om kerkelijke genootschappen of geestelijke genootschappen op levensbeschouwelijke grondslag. Hiervoor is een zekere vorm van organisatie vereist. Een spiritueel centrum waar diverse cursussen werden georganiseerd kreeg geen vrijstelling. Er was onvoldoende samenhang tussen de leden en er moest betaald worden voor de bijeenkomsten.
BTW
De meeste inkomsten van kerken komen uit giften, collecten en legaten. Die inkomsten zijn naar hun aard niet belast met BTW. Voor sommige activiteiten zou BTW verschuldigd kunnen zijn. Bijvoorbeeld het schenken van koffie en thee. Er is een collectieve vrijstelling voor deze belasting indien deze activiteiten plaatsvinden gekoppeld aan de eredienst.
Zaalverhuur is in Nederland onbelast. Dus ook voor de kerken.