Nee. De executeur staat in het testament, dat is de laatste wil van de overledene. Die moet uitgevoerd, dus de executeur moet benoemd. Er is dan geen ruimte voor de erfgenamen om de erfenis af te handelen. De executeur is bevoegd.
- Beheer en beschikking door erfgenamen en executeur
- Beheer door executeur
- Erfgenamen niet bevoegd
- Toestemming of machtiging voor erfgenamen
- Executeur niet altijd bevoegd
Beheer en beschikking door erfgenamen en executeur
De erflater heeft in zijn of haar testament een executeur aangewezen om de nalatenschap af te wikkelen. Eén van de taken van de executeur is het beheren van de nalatenschap. Mogen de erfgenamen nog naast de executeur ook over de goederen van de nalatenschap beschikken?
Beheer door executeur
Nee, de executeur is exclusief bevoegd om over de nalatenschap te beschikken. Dat betekent dat de executeur zelfstandig en dus zonder medewerking van de erfgenamen de goederen van de erflater mag overdragen of verkopen. De executeur betaalt met die opbrengst de schuldeisers van de nalatenschap. Hierdoor kan de executeur slagvaardig de nalatenschap afwikkelen, omdat hij of zij daarbij geen medewerking of toestemming nodig heeft van de erfgenamen.
Erfgenamen niet bevoegd
Zolang de executeur het beheer heeft, kunnen de erfgenamen niet over de goederen of hun eigen aandeel (erfdeel) van de nalatenschap beschikken. Het is geen verbod dat kan worden overtreden. Zij kunnen simpelweg juridisch niet over de nalatenschap beschikken.
De erfgenamen kunnen dus niet zelf de goederen van de nalatenschap verdelen of overdragen aan een ander. Dat geldt ook zolang de aangewezen persoon nog niet de executeurstaak heeft aanvaard, dus het geldt vanaf het moment dat de nalatenschap openvalt.
Toestemming of machtiging voor erfgenamen
Uiteraard kan de executeur toestemming geven aan de erfgenamen om over de goederen of hun eigen erfdeel te beschikken. Daarnaast kunnen de erfgenamen een machtiging vragen aan de kantonrechter om over de goederen of hun erfdeel te beschikken voordat het beheer van de executeur is geëindigd. Dat biedt uitkomst in gevallen waarin de executeur nog niet is gestart of weigert om mee te werken aan dringende noodzakelijke handelingen. Erfgenamen kunnen daarnaast een verzoek tot ontslag van de executeur indienen bij de kantonrechter. Vanzelfsprekend moet er wel voldoende reden zijn voor de machtiging of ontslag. De erflater heeft nu eenmaal de executeur aangewezen om de nalatenschap zelfstandig af te wikkelen.
Executeur niet altijd bevoegd
Let wel op: niet ieder type executeur heeft dezelfde bevoegdheden. Zo heeft de begrafenisexecuteur in principe niet de bevoegdheid om de nalatenschap te beheren. Een beheersexecuteur heeft die bevoegdheid wel. Het is daarom goed om na te gaan wat het testament precies zegt over executeur en zijn of haar bevoegdheden. Zie ook afwikkelingsbewind.
Als er geen executeur (meer) is, moeten de erfgenamen er zelf voor zorgen dat de nalatenschap wordt afgewikkeld. Met een boedelvolmacht kunnen zij een boedelgevolmachtigde aanwijzen die de erfenis gaat afhandelen. Zie ook volmacht.
