De som ineens is het recht van een kind van een erflater op een geldsom voor de kosten van zijn verzorging en opvoeding totdat dat kind 18 jaar wordt. Een kind kan hierop ook aanspraak maken voor de kosten voor zijn levensonderhoud of studie totdat dit kind 21 jaar wordt. De som wordt betaald uit de nalatenschap. Het is dus een geldvordering op de gezamenlijke erfgenamen.
De geldsom ineens is eigenlijk een voortzetting van alimentatie na overlijden. Er moet aangetoond worden dat er een “behoefte” aan is bij het kind. De hoogte van het bedrag wordt dan vastgesteld door de rechter.
De hoogte van de som ineens mag niet hoger zijn dan de helft van de waarde van de nalatenschap. Er is alleen recht op als het kind het ook financieel nodig heeft. Het recht op de som ineens gaat voor de legitieme portie.
In een testament kan niet worden opgenomen dat het kind geen recht heeft op de som ineens.