De legataris heeft recht op zijn of haar legaat. Ook als de legataris vermist is. De mede-erfgenamen kunnen met een machtiging van de rechtbank wel het legaat van de vermiste erfgenaam ontvangen.
- Machtiging tot uitoefening recht van legataris
- Vermiste legataris
- Terugkeer van legataris
- Verhouding tot rechtsvermoeden van overlijden
- Praktijkoplossing
Machtiging tot uitoefening recht van legataris
Soms is het onzeker of een vermiste legataris die recht heeft op een legaat nog in leven is en ooit terugkomt. In dat geval kan de rechtbank de mede-erfgenamen machtigen om het recht van de vermiste legataris uit te oefenen. Met de machtiging treden de andere erfgenamen eigenlijk in de plaats van de vermiste legataris. De mede-erfgenamen kunnen die machtiging alleen door middel van een verzoek aan de rechtbank krijgen. Voor dat verzoek heb je een advocaat nodig.
Vermiste legataris
Voor het afgeven van de machtiging moet de rechtbank wel kunnen vaststellen dat de legataris ook daadwerkelijk vermist is. Dat kan bijvoorbeeld bij (vermoedelijke) betrokkenheid bij een oorlog, natuurramp of een vliegtuigongeluk. De rechtbank zal een openbare oproeping van de vermiste legataris bevelen. Dat is niet nodig als het waarschijnlijk is dat de vermiste persoon is overleden. De rechtbank moet de machtiging afgeven als vaststaat dat het bestaan van de vermiste legataris onzeker is.
Terugkeer van legataris
De rechtbank kan bij het afgeven van de machtiging zekerheid vragen voor de teruggave van de goederen als later blijkt dat de vermiste legataris toch nog in leven is. Bij terugkeer van de legataris gelden aparte regels voor de goederen die zijn verkregen of verkocht aan anderen, maar dus eigenlijk voor de legataris zelf bestemd waren.
Omdat hier sprake is van een bijzondere situatie, is het verstandig om advies in te winnen bij een notaris of advocaat.
Verhouding tot rechtsvermoeden van overlijden
Er geldt geen wachttermijn voor het verzoeken van een machtiging. Voor een verzoek tot het uitspreken van het rechtsvermoeden van overlijden geldt dat wel. Dat kan namelijk pas vijf jaar na het vertrek of het laatste teken van leven van de vermiste. Een machtiging is dus van belang voor de tijd dat de rechter nog geen verklaring van vermoedelijk overlijden door de rechter kan geven.
Praktijkoplossing
De hier beschreven oplossing is de juridisch juiste. Zoals je begrijpt is deze weg behoorlijk kostbaar. Je hebt een advocaat nodig en bent griffierechten verschuldigd. Er is in Nederland geen overheidstoezicht op de uitvoering van een testament. Je kunt er dus ook voor kiezen om het legaat te negeren. In het ergste geval komt de legataris later alsnog op de proppen en ben je schadeplichtig. Dat is een risicoafweging die je zelf moet maken.